Kendilerine sokağa çıkma yasağı koyulan ve #EvdeKal çağrılarına uymaları istenen çocuklar akşama kadar ister istemez sıkılıyorlar. İşte bu dönemlerde ebeveynler için kurtarıcı, çocuklar için ise maddî ve mânevî olarak da dolu dolu eserler Dijital Kütüphanem'de ücretsiz olarak sunulmuş. Burada şunu da belirtmek istiyorum ki daha önce sosyal medyada da defalarca örneğini gördüğümüz üzere her kitap okunmuyor. "Seçkin okur, seçerek okur." düstûruyla hareket etmeliyiz. Çocuklarınıza gözü kapalı bir şekilde hediye edebileceğiniz eserlerle dolu bir yayınevi Çamlıca Çocuk. 

Çamlıca Çocuk Dijital Kütüphanem'de şu anda alttaki 8 yayını bulabilirsiniz. 

Ben Harun Bey'in bulduklarına geçmeden önce onun yazısından da önce denk geldiğim Kelimeler Benim blogundan gelen harika deyim önerisi ile başlamak istiyorum. Hatta Forum.ReHiTu'da da paylaşmıştım muhakkak okuyun bu yazıyı diye. İşte Sezer İLTEKİN'in Korona Sözlüğü'nün başına koyduğum deyim önerisi. Yazısını okumak için de üzerine tıklayınız.

İngilizce bir Korona Sözlüğü oluşturulsa ona da fikir üreten yorumlar vardı. Mesela,

Beni Momentos mimledi, onu da Sadece C mimlemiş. İkisinin de kartpostallarına isimlerine tıklayarak bakabilirsiniz. (Mimleşmenin yazılı olmayan kurallarındandır, mimi başlatan kişiye de atıfta bulunulur. Sadece C başlatmış, Momentos devam ettirmiş. İkisine de teşekkürler.)

Mimimizin konusu ("mimimizin" yazarken ne kadar da zorlandım ya hu!) kartpostal oluşturmak. Üstteki hanımefendiler kadar resim çizip kartpostal oluşturma yeteneğim maalesef yok. Canva gibi platformlardan online kartpostal da oluşturabilirsiniz dediler ancak ben olayı kendimin daha az dahli olacak şekilde bir aile etkinliğine çevirdim. Mâlum evdeyiz. Bazen oluyor ki vakit geçmiyor. Oynanacak oyun, izlenecek film, yapılacak iş de kalmıyor bazen. O yüzden bu kartı ailecek yapalım dedim. Arkasından sınıf öğretmeninden de bir talep gelince bizim kartpostal düşüncesi başka yöne evrildi. Yine de mimimizi uzaktan yakından yakalıyor. 

Mâlumunuz dün 2 Nisan Dünya Otizm Farkındalık Günü idi. Öğretmen bununla ilgili bir çalışma isteyince biz de kartpostal olarak da kullanırız dedik artık. Mesajımızı yazmasak da bakışlarımızla, çizimlerimizle haykırdık. "Otizm hastalık değil farklılıktır. Otizmin farkındayız ve onların yanındayız!"

Otizm hakkında Mucize Doktor dizisi vesilesi ile bir yazı kaleme almıştım. Onu da okuyabilirsiniz. 

Şimdi gelelim kimleri mimleyeceğime. Benim standart mimleme taktiğimdir. Bloguma son yorum yapanları sırasıyla seçerim. Bakıp geliyorum, bir yere ayrılmayın. 

Başlıktaki kelimelerin birbiriyle nasıl bir ilişkisi olduğu hakkında bir bilginiz var mı? Ben de yeni öğrendim açıkçası ve sizlerle paylaşmak istedim. Geçenlerde bir sözlükte karşıma çıktı hodbin kelimesi. İlk defa duyunca araştırma gereği duydum. Hodbin, Farsça kökenli bir kelime ve "bencil" demekmiş. Benim etrafımda hiç kullanana rastlamadım. Siz daha önce duymuş muydunuz peki? Zaten eskiden kullanılyormuş İşte burada Türkçeleştirme çalışması tutmuş diyebiliriz.


Farsça "hod", "kendi" anlamına gelirken "bîn" ise "gören" anlamına geliyormuş. Sadece kendini gören, kendini beğenen kişilere diyoruz hodbin diye. Şimdi gelelim diğer kelimelerle ortak olan yönüne. Sonundaki "bin" kelimesi hepsinde aynı fark ettiyseniz. Haydi biraz da o kelimelerin arasına dalalım ne dersiniz?

Bedbin ile nikbin kelimeleri birbirinin zıttı. Farsça "bin"i zaten öğrenmiştik. "Bed", "kötü" demek (İngilizce'deki "bad" gibi düşünün); "nik" ise "iyi" demek. Birleştirirsek "bedbin", "kötü gören"; "nikbin" ise "iyi gören". Daha da Türkçesi "karamsar" ile "iyimser". Onu da mı anlamadınız o zaman "pesimist" ile "optimist" de diyeyim tam olsun. Peki siz bedbin biri misiniz, yoksa nikbin birisi mi? Hayata "bedbinâne" bir bakış mı atarsınız yoksa "nikbinâne" mi?

Dürbün ne işe yarar? Uzakları görmeye öyle değil mi? Görmek zaten "bin"di Farsça. Demek ki "dür" de "uzak" demek. "Dürbin" imiş sonra dürbüne evrilmiş. "Dürbün" için de "uzak gören" diyebiliriz. Dürbün kelimesine bakarken yeni bir deyim de öğrendim. "Dürbünün tersiyle bakmak" deyiminin anlamı da çok güzelmiş:

ѻ Dürbünün tersiyle bakmak: mec.
1. Olduğundan küçük görmek, önem vermemek, küçümsemek: Bugün memleketimiz millete dürbünün tersiyle bakan snop, taklitçi, câlî bir zihniyetin tazyîki altındadır (Ekrem H. Ayverdi).
2. Olaylara olumsuz gözle bakmak.

Ne güzel bir deyimmiş öyle değil mi? Örnek cümlede Ekrem H. AYVERDİ de sanki günümüzü anlatmış. Ne dersiniz? 

Hodbinden girdik, dürbünden çıktık. Seviyorum böyle doğaçlama yazmayı. Umarım siz okurlarım da seviyordur. Bu arada eğer ihtiyacınız varsa sahibi olduğum Ticarret.com'da dürbün de satılıyor. Tavsiye ederim. Almak veya göz atmak için tıklayın.


Bu arada gözünüzden kaçmamıştır. Hodbin ile ilgili görselde "-bin" ile biten başka bir kelime de kullanılmış: "Hakbin". Süleyman ULUDAĞ'ın cümlesi şöyle "Sûfî hodbin değil hakbin, yâni Hakk’ı ve hakîkati gören ve dâima ondan söz eden kişidir (Süleyman Uludağ)."

Hakbin olabilmek dileğiyle...

Quora'yı gerçekten çok seviyorum. Çok güzel paylaşımlar yapılıyor. Değişik sorulara değişik cevaplar geliyor. Mesela geçenlerde karşılaştığım bir soruda diyor ki "100 yıl içinde dünyanın değiştiğini gösteren fotoğraflar nelerdir?" Siz olsanız bu soruya nasıl cevap verirdiniz? Bu sorunun tek bir cevabı yoktur tabii ki. Sizler yorumlara fotoğraf ekleyemiyorsunuz ancak size göre 100 yıl içindeki değişimi gösteren örnekleri yazabilir misiniz rica etsem?

Ben Quora'da görüp etkilendiğim cevabı ve fotoğrafı sizlerle paylaşacağım. Sizin de bu fotoğraf ve cevapla ilgili muhakkak söyleyecekleriniz vardır diye düşünüyorum.


Fotoğrafta gördüğünüz kişi Big Joe. Altındaki ifade de ne mi yazıyor? "The Largest Man In The World" Yâni "Dünyanın En Geniş Adamı" Yıl 1903. 1903'te dünyanın en geniş adamı bu arkadaş imiş. Bu genişliğinden para da kazanıyormuş. Bu şekilde fotoğraflar verip arkasını imzalayarak satışlar yapılıyormuş. (O zamandan kalan bir fotoğraf gördüm Etsy'de 500 lira civarına satılıyor. Meraklısına duyurulur.) Sirklere katılıyormuş ve insanlar onu izlemeye geliyormuş.

Buraya kadar her şey bir nebze normal gibi ama dikkatinizi çeken bir şey oldu mu? 1903'te dünyanın en geniş adamı diye tanıtılan adamın memleketi Amerika'da, günümüzde nüfusun yarısından fazlası bu şekilde artık. Hatta alıntı yaptığım yazıda diyor ki bu kilolarda polislerimiz bile var. Güvenliği sağlayacak polis böyle olursa vay hâllerine. 5 Eylül 1903'te öldüğünde 854 pound (387 kg) imiş.


Şimdilerde TLC'de görüyoruz yüzlerce Ağır Yaşamlar. Gerçi dikkat ettiyseniz üstteki fotoğrafın altında "the largest man" diyor, "the fattest man" demiyor. Bu adamın en şişman değil de en geniş olarak lanse edilmesinin sebebi de üstteki ölüm haberinden anlaşılıyor çünkü abimizin boyu da 193 cm imiş. Şimdi fark ettim de Quora'da bu paylaşımın altında hararetli bir tartışma dönüyor tam da bu noktada. Bu en şişman değil en geniş diye falan. Neyse bu kadar yazdık, silmeyelim artık değil mi? :) Beni de yanlış yönlendiren yorumu yazan arkadaşın genişlik üzerinden değil de şişmanlık üzerinden gitmesi oldu zaten.

Kendisini sevdiyseniz bir fotoğrafını daha ekleyeyim ve bu yazıyı da sonlandırmış olayım. Pehlivan gibi evlatlar yetiştirmeniz dileklerimle. Forumda Corona'dan Sonra Yapılacaklar diye bir yazı dizisi başlattım. Siz de gelsenize...

Hiç bu sorunun cevabını düşündünüz mü? Hiç aklınıza böyle bir soru geldi mi daha doğrusu? Bir uçakta aynı anda en fazla kaç kişi seyahat edebilir acaba? Bu soruyu sormuşlar aslında Quora'da ve cevabı da oldukça şaşırtıcı. Hikayesi de var. Gelin biz de birlikte okuyup bilgilenelim.

Yıl 1991. Etiyopya'da iktidarı devirecek cinsten bir iç savaş var. Her taraf kan gölü. Habeşistanlılar ne yapacağını şaşırmış durumdalar. Bu iç savaş dolayısıyla Etiyopya'da yaşayan herkesin olduğu gibi Etiyopya Yahudileri'nin de hayatı tehlikede idi. İsrail, dindaşlarının bu hâlinden derin üzüntü duymuştu. Onların refahlarından ve katledilme risklerinden duydukları endişeden dolayı adını Solomon Operasyonu verdikleri bir girişimde bulundular.

24 Mayıs 1991'de İsrail, özel bir uçak gönderdi. Binlerce insan o uçağı bekliyordu zaten. Uçağın geldiğini duyanlar da trenlerle, atlarla veya koşarak uçağın kalkacağı yere doğru hücum ettiler. Sonuç olarak uçağa tam tamına 1088 kişi sığdı. Günümüz teknolojisinde bile bu kadar geniş kapasiteli bir uçak yok. Biliyorsunuz uçak yolculuğunda kemerleriniz bağlı bir şekilde seyahat etmeniz gerekir ve ayakta yolcu almazlar. :) Ancak bu büyük bir istisna idi ve Etiyopya'dan kalkan El Al Boeing 747 isimli uçakta tam tamına 1088 kişi vardı.


Üstteki fotoğraftan da görüyorsunuz insanlar dip dibe oturmuşlar. Muhtemelen bu bir kargo uçağı imiş. Koltuk falan yok çünkü. 1088 sayısına uçakta uçuş sırasında doğan 2 çocuk dâhil mi onu bilmiyorum. Eğer dâhil değilse binişte 1088, inişte 1090 diyebiliriz. :) Uçuş toplamda 36 saat sürmüş ve dediğim gibi daha fazla insan sığsın diye koltuklar bilerek sökülmüş.

Guinness Rekorlar'a göre ise 1088 sayısı net değilmiş ancak 1078 ile 1122 arasında olduğu söyleniyormuş. O anki kargaşadan kimse sayamadı demek ki.

Şimdilerde böyle bir şey olsa Corona Virüs'ten dolayı 1088 değil 108 kişi ile yapılırdı sanırım o seyahat. Biliyorsunuz artık seyrek oturma düzenine geçildi. Hakkımızda hayırlısı. Ne düşünüyorsunuz bu güzel bilgi hakkında? İleride bilgi yarışmalarında karşınıza çıkar da eğer doğru bilirseniz beni de görün tamam mı? :) Haydi sağlıcakla kalınız...

Sizlerin de bildiği üzere PayPal, Türkiye'deki müşterilerine hizmet vermeyi çok uzun zaman önce (2016) durdurmuştu. Uluslaraarası arenada kullanılabilmesine rağmen Türkiye'de kullanımının yasak olması can sıkıcı idi. Yerine alternatifler de bulunca zamanında kullanmayı bırakmıştım. Mart başından beri haftada bir iki kez aşağıdaki gibi mail geliyordu bana. PayPal'da bakiyemin kaldığını bile hatırlamıyordum açıkçası.


17,84₺ bakiyem kalmış PayPal'da maile bakılırsa. Ben de baktım dikkatlice maile ve gönderen mail adresi (do.not.reply@hyperwallet.com) olunca açıkçası bir siber saldırı olabilir diye düşünüp "Bakiyemi Çek" yazısına tıklamadan maili sildim. Yukarıda da dediğim gibi aynı mail birkaç defa daha gelince Google Amcama Sordum. Google Amcam'a göre bu mailde bir sıkıntı yokmuş. PayPal, HyperWallet adıyla mail atınca bizi boş yere telaşlandırmış aslında.

Neyse Google Amcam'a güvendim ve son gelen maile tıkladım 17 Mart günü. PayPal'ın sitesine yönlendirildim ve oraya IBAN numaramı girdim 17,84₺'yi göndermeleri için. Sonrasında tekrar mail geldi ve işlemin onaylandığını yazdı. Bir gün sonra da yani 18 Mart'ta da para hesabıma geçti.

Benim gibi PayPal'dan bu şekilde mail alanlar varsa hiçbir tereddütte kalmadan maile tıklayıp gereken işlemleri yapabilirler. Mail gelmediyse direkt kendileri girip bakabilirler eğer daha önce PayPal kullandılarsa. Benim bakiyem çok fazla değildi ama bakiyesi çok olanlara yazık olmasın. HyperWallet kısmını görünce insanlar bence çekiniyorlardır ancak dediğim gibi bir blogcu olarak ben denedim ve ödememi aldım. Yazıyı da biraz geç yazdım ben ama eğer düşünüyorsanız acele edin çünkü sadece 6 gününüz kaldı. Nisan 1'de şakalanmayın bu konuda. :)

Hâlâ foruma gelmeyen arkadaşlar var aramızda. Çıkın çıkın gelin şu foruma: forum.rehitu.com

Koronasız günler dilerim!

Hijyen konusu her zaman çok önemliydi ancak son günlerde dünya genelinde yaşadığımız Corona Virüs salgınından dolayı herkesin daha çok dikkat ettiği bir konu olmaya başladı. Aslında bu, bu musîbetin sevindirici tarafı. İnsanların kişisel hijyenine dikkat etmesi zaten olması gereken bir şey ancak bu konuda gereken özeni göstermeyen de bir sürü insan vardı etrafımızda öyle değil mi?

Özen göstermeyenler kimler mi derseniz bir çırpıda bir sürü örnek sayabiliriz. İlk başta aklıma taharetini doğru düzgün yapmayanlar geliyor. Sonrasında sadece kendi sağlığına değil başkalarının sağlığına da zarar verecek şekilde umûmî tuvaletleri kullananlar geliyor. Adam klozete oturmadan sanki pisuvar gibi kullanıyor ya hu! Sağa sola sıçrayan idrar umrunda değil! Çıkışta elini de yıkamıyor mesela. Sabunla 20 saniye mi dediniz? Hayır, hayır musluğa dokunmuyor bile! Musluğa dokunmaması da bir nebze iyi diye düşünüyorum bir yandan. Çok mu Polyannacılık yapıyorum, ne dersiniz?

Dediğim gibi bu virüs iyi bir şeye vesile oldu ve herkes kolonyadır, dezenfektandır, duş almadır derken kişisel hijyenine aşırı dikkat etmeye başladı. Ellerini yıkaya yıkaya 1984'te yazdığı kopyalara ulaşanlar bile var. Ne güzel öyle değil mi? Ha bunu fırsat bilip bu hijyen ürünlerinin fiyatlarını artıranlara da arkalarından okumak mı lâzım gelir bilemedim.

Neyse İnsan ve Hayat Dergisi'nde denk gelmiştim zamanında. Geçenlerde bir paylaşımda da görünce buraya yazmak istedim. Hijyen Konseyi, 2015'in en pis 10 yerini belirlemiş ve paylaşmış. 2015'ten sonrası için bir çalışma da yapmamışlar işin garibi. Biraz araştırdım websiteleri ve Twitter adresleri güncel değil. 2015'te pis olan 2020'de de pistir değil mi? Dünyadaki çiğköfteciler ve berberler ayaklanıp adamların faaliyetlerine son verdiler herhalde! Neden mi çiğköfteciler ile berberleri dile getirdim? Listede onlar da var çünkü. Buyurun:

1. Teneke kutu içeceklerin ağız kısımları
2. Tuvaletlerin sifon, musluk ve kapı kolları
3. Fastfood ve çiğköftecilerde verilen garnitürler
4. Mâdenî ve kağıt paralar
5. Toplu ulaşım alanlarındaki merdivenlerin trabzanları
6. Restoran ve kafelerdeki menü kitapçıkları
7. Beraber kullanılan su sebilleri
8. Nargilelerin marpuç kısımları
9. Düzenli denetimi yapılmayan buz makineleri
10. Kuaförlerdeki havlu ve âletler

Bir virüs yüzünden evlere hapsolduk öyle değil mi? Ben işim gereği birkaç gündür şehir dışındaydım, dün akşam geldim ancak eşim ve oğlum 3-4 gündür dışarı çıkmıyorlar ve evde kalma işini iyi bir şekilde uyguluyorlar. Ben de işim el verdiği sürece bugünden itibaren evde kalıp taşra çıkmayacağım.