Kaliteli mi, Kalite mi?

Recep Hilmi TUFAN | rehitu.com
By -
38
Öncelikle başlığı uzatmamak adına böyle tuttum. "Kalite" de "kaliteli" de kullanım yerlerine göre doğru kelimeler. Ancak birisi isim, birisi ise sıfat. İsim olanı sıfat olarak kullanırsanız yanlış oluyor.

Bu konu nereden aklına geldi derseniz geçenlerde bir logoya gözüm takıldı. Altında "Kalite Hidrofor" yazıyordu. Allah Allah "kalite ayakkabı", "kalite telefon" gibi bir kullanım doğru mudur acaba diye düşündüm. Bu hata sanırım "kalite" kelimesinin dilimize geçtiği menşei dil olan Fransız dilinde "qualité" ifadesinin hem "kaliteli" hem de "kalite" olarak kullanımından kaynaklanıyor. İngilizce'de de bu böyle; "quality" hem sıfat hem de isim olarak kullanılıyor.


Mas Grup ürettiği tüm ürünler için "kalite" kelimesi ile slogan oluşturmuş ancak yanlış olduğunu düşünüyorum. Bu konularda ihtisas yapmış biri değilim ancak sadece öğrendiğim bilgileri elimdeki mayayla birleştirip hamur yapmaya çalışan biriyim. Belki yanlış da biliyorumdur. Gözden kaçırdığım istisnalar olabilir. "Kaliteli Pompa" ve "Kaliteli Hidrofor" daha doğru kullanımlar olacaktır.

DAF'ın eski bir hidroforu üzerinde ise "hidrafor" yazıyormuş. Araştırma yaparken farkettim. "Hidrofor" kelimesi için TDK'nin önerisini ben beğendim; "subasar" demişler. Bence de kullanılabilir ve akılda kalıcı. Subasar sektöründekiler bu kullanımı yaygınlaştırırlarsa, söylemeyi ve yazmayı beceremediğimiz "hidrofor" kelimesinden de kurtulmuş oluruz.


DAF firması bildiğim kadarıyla sektörün eskilerinden. İlk önce onlar ellerini taşın altına koymalılar ve sloganlarını "Kaliteli Subasar" yapmalılar. Siz ne düşünüyorsunuz bu konuda? 



Yorum Gönder

38Yorumlar


Yorumlarınızla yazıma katkıda bulunduğunuz için teşekkür ederim.

Forum'a da beklerim...

  1. Abi dükkanlarda bu şekilde hatalı yazılmış kelimeler o kadar çok ki. Subasar, hakikaten çok güzelmiş.

    YanıtlaSil
  2. Bazen yorum yazmaya korkuyorum..Size malzeme çıkmasın diye..Ama gün içinde çok yorum yaptığımdan hızlı yazmak zorunda kalıyorum.Ister istemez yazım hatam oluyor...
    Yazı yorumuna gelince;Bizim Kütahya'da kaliteye "galite" derler....

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben de Tavşanlı doğumluyum. "K"nin "g"ye dönüşmesi çoğu kelimede var bizim Ege şivesinde.

      "Gavun garpuz almışın göze göze gokuyo; galiteli herhal!"

      Sil
  3. Abi herkes senin kadar şu kelimelere dikkat etse Türkçe gelişecek valla. Senin bloguna yorum yaparken iki üç kere okuyup öyle gönderiyorum :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. O kadar da kasmayın be ya hu! Bu arada TDK'ye sordum "valla" nedir diye; bilemedi. Doğru mu yazdın kardeşim? :)

      Sil
    2. Kuzenim yazmış abi ben yazmadım :)

      Sil
    3. Ben de öyle tahmin ettim zaten. :)

      Sil
  4. Türkçe ana dilimiz ama önceki paylaşımınız da ki gerçekten çok beğendiğim bir paylaşımdı. Hayati inanç'ın konuşmasında buna çok güzel örnekler vermiş. Bizler başka dilleri kendi dilimize göre şekillendirdiğimiz zaman Biraz farklı olabiliyor... Selam ve Dua ile ...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ayne öyle Furkan Bey. Dilimize sahip çıkmalıyız...

      Sil
    2. "Türkçeden Türkçeye çeviri"

      Sil
    3. Uydurukça çıkardılar bir de başımıza maalesef...

      Sil
  5. Farkına varılmış güzel ayrıntılar. Dilimizi, kelimeleri sürekli bozmak, yanlış kullanmak popüler olmamalı. Düzeltmenin peşinden gitmeliyiz artık. Bu konuya eğilmeniz faydalı olmuş.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok doğru söylediniz. Zararın neresinden dönülse kârdır...

      Sil
  6. Ne yazık ki imlaya asla dikkat edemiyorum bu konuda başıma korkunç bir olay bile geldi bir yarışmaya bir hiayemle katılacaktım ve bir edebiyat öğretmenine imla hatalarını düzeltip yollamasını rica ettim.Okuyan herkes bir derece alacağımı düşünmüştü ağlaya ağlaya yazmıştım öykümü çok güveniyordum.Ertesi gün öğretmen arkadaş çok etkilendiğini ve mail ile gönderdiğini söyledi.Bende düzeltilmiş halini flasha atayımda gazetede yayınlarım diye düşündüm.Yarışma sonucu hiç bir ödül alamadım.Çok şaşırdım ama demek daha iyi eserler vardı.Aylar sonra bir gazetede yayınlamak istedim ve yazıyı açtım ki bütün cümleler değiştirilmiş saçma sapan bir hal almıştı öyküm.Meğer öğretmen arkadaş kıskançlığından yazıyı tamamen bozmuş ve anlamsız cümlelerden oluşan yazıyı göndermiş yarışmaya o gün kimseye güvenmemek gerektiğini bir kere daha anladım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aaa çok üzüldüm başınıza gelenden ötürü. İnsanlara güveniniz bu kadar çabuk sarsılmasın tabii ama yine de herkese tam manasıyla güvenmemek gerekiyor. Bunların hepsi tecrübe dediğimiz kavramın içini dolduruyor işte.

      Sil
  7. Eksoz harfiyat..

    Kaliteli içerik olmuş:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Onları da daha önce ele almıştım herhalde. Teşekkürler Selimhan.

      Sil
  8. Doğru evet; öyle bir algı oluyor insanda Sn. Müfred.

    YanıtlaSil
  9. subasar tek kelime gibi bir ifade olmuş. Su basar daha doğru sanki..
    ayrıca hidrofor kelimesini net ve anlaşılır şekilde karşılıyor..

    diğer yandan bencede kaliteli daha yerinde bir tanımlama.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. "Subasar" birleşik isim işte; bence birleşik hâli daha iyi; "bilgisayar" gibi. Saygılar Ephendy'm!

      Sil
  10. 3-5 yıl önce premier elektrikli bir aletin üzerinde "elektirikli" ibaresi vardı. doğru yazılış için çok üzerinde düşmüyorlar bence.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aynen öyle kardeşim. Kimse açıp yazım kılavuzuna bakma gereksinimi görmüyor en azından...

      Sil
  11. Bazı firmalar slogandan ziyade anahtar kelimeyi vurgulamak için bu şekilde kullanıyor sanırım. Ben böyle bir yazıyla karşılaşsaydım yadırgamazdım. Çünkü bu örneklere sanki daha önce aşinayım gibi. Hidrofor günlük hayatta çok duyduğum ve çok kullanılan bir kelime değil. O nedenle subasar da pek tercih edileceğini düşünmüyorum. Kullanılırsa da benim haberim olmaz. Subasarla bir alakam, ilgim yok. Umarım iyi bir şeydir.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Vurgulamak istemek iyi bir şey olabilir ama dilimiz için kötü. O yüzden yadırgamak lâzım bence.

      Subasar, teknik kişiler tarafından bilinir. Zararı yoktur, iyidir. :)

      Sil
  12. Türkçe'ye sizin kadar herkes önem verse eminim yanlışların önüne geçilir. Bu yanlışların önüne geçmek için de şivede olan farklılığı yazıma da aynen aktarmamak gerekiyor bence.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Biraz açıklar mısınız İsmail Bey, örnek verebilir misiniz?

      Sil
  13. Dilimize verdiğiniz önem umarım dilimizi kullanan herkese bulaşır :)

    YanıtlaSil
  14. Subasar güzel ama Hidrafor insanların aklına yer etmiş. Değiştirilmesi neredeyse imkansız gibi hocam. Bu tür yazılarınızı daha çok paylaşmanızı bekliyorum. Kendimi geliştirip yazılarımda kullanıyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu tür konulara artık Dilim Dilim Türkçe blogumda yer veriyorum. İlginiz için teşekkürler Sn. Prof.

      Sil
    2. Bir alt blog dahamı :D

      Sil
    3. Yeni de değil ama evet bir alt blog daha :)

      Sil
  15. Kalite ve kaliteli kelimeleri üzerinde düşündüğüm zaman...Bir dvd dükkanım olsa onun reklamını "Kalite filmler burada" diye değil de "Kaliteli filmler burada" diye yapardım sanırım. Ama "Filmler" demeyeceksem "Kalite burada" diyebilirdim. Evet, biri isim diğeri sıfat... da...kalitelinin zıddı kalitesiz, kalitenin zıddı ne? "Birinci kalite" doğru ama "Birinci kaliteli" yanlış - bu durumda kaliteli mi, kalite mi diye kıyaslamak anlamsız gibi oluyor. Aslında, kaliteli yerine kalite demek giderek yaygınlaşıyor galiba ama bu dil bilgisi açısından doğru olduğu anlamına gelmez. Bu eğilim bana yanlış görünüyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sizin dediğiniz gibi biri isim diğeri sıfat. Dolayısıyla sıfatın zıttı olur ama ismin zıttı olmaz. Benim burada kıyasladığım kalite ve kaliteli konusu sıfat olarak kullanımındaki kıyaslama idi zaten.

      Sizin dediğiniz gibi bu eğilim yanlış efendim.

      Yorum için teşekkürler...

      Sil
  16. Bunun gibi ne kadar çok hata olsa da insanlar nasıl fazla satarım peşinde doğrunun değil sanırım teşekkürler ama aklımıza pek gelmeyen bir bilgiydi :)

    YanıtlaSil
Yorum Gönder

#buttons=(Anlaşıldı, Tamam!) #days=(20)

Bu blogda çerezler kullanılmaktadır. Şimdi Kontrol Et!
Ok, Go it!