Uzunca bir sandalyem var. Fransızlar "chaise longue" derler. Azıcık Fransız aksamına hâkimseniz okumaya çalışın bakalım. Ne dediniz? "Şezlong" mu? harika!
"Bin yaprak" için de Fransızlar "mille feuilles" derler. Bunu da Fransızca biliyormuş gibi okuyun bakalım şöyle gırtlaktan. Ne çıktı? "Milföy" dediyseniz çifte tebriği hak ettiniz!
Evet bugün ele alacağımız kelimeler "şezlong" ve "milföy". Bu kelimeleri incelememi isteyen blogcu arkadaşım ise bugünlerde DünyaTarihi.net bloguyla ilgilenen Seda SARAÇ. Kendisine teşekkür ediyorum.
Şezlong:
"Şezlong" kelimesi yukarıda da belirttiğim üzere dilimize Fransızca'dan geçmiş. Fransızca'da birleşik bir kelime olan chaise (sandalye) ile longue (uzun), eskiden de bildiğimiz plaj şezlongları için mi kullanılıyordu yoksa şimdilerde televizyon sandalyesi diye piyasaya çıkan keyif sandalyeleri için mi kullanılıyordu bilinmez ancak standarttan uzun olan sandalyeler için kullanıldığı kesin. "Longue" tüm Latin dillerinde birkaç harf değişikliği ile aynı anlama geliyor zaten. "Chaise"in İngilizce karşılığı ise "chair" bildiğiniz üzere.
Milföy:
Milföy de dilimize Fransızca'dan geçmiş. Latin dillerinde "bin" anlamına gelen "mille" ile "yaprak" anlamına gelen "feuilles" kelimeleri birleşip bu kelimeyi oluşturmuş ve bize de direkt okunuşu ile geçmiş. Buradaki mantık da şudur: Milföy hamurları ince ince birçok hamurun üst üste gelmesiyle oluşur. Burada çok hamuru "mille" ile abartarak ifade etmişler. "Mille" kelimesi size ölçüm işlemlerinde de kullandığınız "mililitre"den de tanıdık gelecektir. Buradaki "mili-" ise "binde bir" anlamındadır. Yani litrenin binde biri.
Seda Hanım'a tekrar teşekkür ediyorum bu iki kelimeyi önerdiği için. Sizler de kökenini veya hikayesini merak ettiğiniz kelimeleri bana sorabilirsiniz. Uzman değilim ama araştırıp paylaşmayı seviyorum.
Öncelikle önerdiğim kelimelere önem verip yayınladığınız için teşekkür ederim. Blog'unuz da kelimelerin köklerine inip nereden geldiğini yazmaya başladığınızda bende de çevremdeki kelimeleri inceleme takıntısı oluştu. Bu çok komik fakat kelimelerin bir çoğunun dilimize okunduğu gibi başka yerlerden geldiğini gördüm. Bu yanlışı bizlerde sürdürmüşüz bu da ayrı bir konu. Size bunun içinde ayrıca teşekkür ederim .En azından bundan sonra bu çalışmanız sayesinde bir zincirleme olup doğru türkçe kelimeleri kullanmayı öğrenebiliriz.
YanıtlaSilAslında buna yanlış diyemeyiz çünkü diller birbirleri arasında sürekli alışveriş hâlindeler. Yeter ki dile yeni giren veya girecek kelimelere bir an önce karşılık bulunsun. Karşılık bulunamadığı durumlar da muhakkak oluyor.
SilDesteğiniz ve yorumunuz için ben teşekkür ederim.
Şezlong demek Fransızca'dan geçmiş. Çok ilginç. Etkileşim nedeniyle çok değişik kelimeler ortaya çıkıyor. Çok teşekkürler:)
YanıtlaSilBen teşekkür ederim yorumunuz için Beyda Hanım.
SilMilföy için binkat kullanılabilir aslında. Bin kat olduğunu düşünmüyorum ama mecazi olarak herhalde.
YanıtlaSilBu arada ruja dudak boyası karşılığı gelmiş, haberiniz var mı bilmiyorum. O zaman ojeye de tırnak boyası. Bunları kim kullanır tabi şüpheli.
Aynen "binkat" değil ama mecazen kullanılabilir. Güzel bir öneriydi.
SilDudak boyası ve tırnak boyası mantıklı ama kolaya kaçılmış önermeler olmuş bence. Kullanılırsa bir "ruj" ve "oje"den kat kat iyidir tabii ki.
milföy nerden gelmiş diye hiç düşünmemiştim. ee dil nede olsa canlı bir varlık :)
YanıtlaSilAynen öyle. Kelimelerin kökeni gerçekten şaşırtıyor bazen.
Sil