Yanlış hatırlamıyorsam Kurban Bayramı sırasında bir arkadaşın Whatsapp durumunda görmüştüm aşağıdaki çizimi. Açıklamasında da "bokçubaşı" başlığı ile şu minvalde bilgiler yer alıyordu:
"Bokçubaşı; Osmanlı İstanbul'unda temizlik işlerinden sorumlu en önemli görevli idi. Özellikle ölmüş hayvanları ve dışkılarını temizleyip şehir dışına atar, Kurban Bayramlarında kesim yerlerini denetler, diğer günlerde de yere tükürenleri takip edip enselerine tokat patlatırdı."
Gerçekten var mı böyle bir şey diye Google Amcama Sordum demek için notumu almıştım. Evet Google Amcama Sordum ve gerçekten böyle bir şey varmış. Aslında bu yazı aynı zamanda Bir Yaşıma Daha Girdim bloguma da uygun bir içerik olabilirmiş. Nihayetinde bu bilgiyi öğrenince gerçekten #BirYaşımaDahaGirdim!
Yukarıda tırnak işaretleri arasında yer alan ifadeler Tarihçi Kasım BOLAT'a ait. Kasım Bey bu bilgiyi geçen sene Twitter adresinden paylaşmış. Kasım Bey'den önce konuya değindiği bilinen diğer bir Araştırmacı Tarih Yazarı ise Metin AND. Metin AND, "16. Yüzyılda İstanbul" adını verdiği eserinde İtalyan Yazar Luigi Bassano'nun bir eserinde de bokçubaşının varlığından söz ettiğini yazmış:
"Bassano, İstanbul’da kentin temizliğinden sorumlu bir bokçubaşının varlığından söz ediyor. Bokçubaşının temel görevi ölü at, eşek, deve ve diğer hayvanların kentin dışına çıkartılmasını sağlamaktı. Herkesin evinin önünü temiz tutmasını, kışın evlerin önünün çamurdan arınmasını, kimsenin sokaklara çöp atmamasını, çöpün sokaklarda birikmemesini sağlar ve denetlerdi. Emirlerine karşı gelenler para ya da hapis cezasına çarptırılırdı."
Aslında böyle bir denetleyiciye bizim ülkemizde de ihtiyaç var. Zabıtaların görevleri arasında yukarıda bahsedilen bokçubaşının görevleri yok mu acaba? Ahh ahh özleniyorsun Osmanlı Medeniyeti!
Başlıkta yazdığım "the bockchee bashee" ifadesi bana ait değil. Günümüzde British Museum'da sergilenen çizimin üstünde yazıyor:
Detaylı bir açıklama da var ama sabredip okuyabilene helal olsun! :)
Siz daha önce duymuş uydunuz bokçubaşını? Yorumlarınızı bekliyorum.
"the bockchee bashee" yazıldığı gibi okunur diyorsun yani:) Bokçubaşı, kız istemeye gidince işini sorduklarında biraz zorlanır ama neyse memursa daha ne olsun, verirler kızı herhalde:))
YanıtlaSilSigortası bile var; adam çöpçüler kralı ya hu bundan iyisini mi bulacaklar hem? :)
SilO zamanlar gururla söylenen mesleklerden biri miydi acaba? Onu merak ettim...
YanıtlaSilMuhtemelen öyleymiştir bence. :)
Sil