Değerbilmez, Düpedüz Dokuztaş Oynayan Bir Blogcu!

Recep Hilmi TUFAN | rehitu.com
By -
14

Daha önce de sizlere "Nasıl Yazılır?" kategorisi altında bilgiler vereceğimi yazmıştım. Gerek burada gerekse forumda ara ara yazıyorum bu konuda. Umarım faydalı oluyordur sizler için de. Yorumlarınız için şimdiden teşekkür ederim. Bu sefer birkaç kelimeyi birlikte ele alacağım bu yazımda.

Dokuztaş Nasıl Yazılır?

Dokuztaşın ne olduğunu bilmeyenler var mıdır aramızda? Belki yeni nesil bilmiyordur çünkü onların bu tarz oyunlarla hiç arası yok. Dijital oyunları tercih ediyor onlar. Dokuztaş, adından da belli olduğu üzere dokuz adet taşla oynanan bir oyundur. Oyun hakkında az sonra mâlûmat vereceğim ancak öncesinde dokuztaşın neden birleşik yazılması gerektiğini belirtelim. Türkçemizde çok fazla sayıda birleşik kelimeler var. Dokuztaş da onlardan biri. Dokuztaş gibi birleşerek yeni bir oyuna isim olarak verilen tüm kelimeler bitişk yazılır. Şöyle demek daha doğru olabilir: İki ayrı kelimeden oluşan tüm oyun isimleri bitişik yazılır. 

Dokuz taş (Oyun ismi olarak kullanılmazsa doğru)
Dokuz taş (Oyun ismi olarak kullanılırsa yanlış)
Dokuztaş (Oyun ismi olarak kullanılırsa doğru)



İki oyuncu ile oynanır. Yer, kağıt veya tahta üzerine çizilmiş üç tane iç içe geçmiş, kenar ortaları üst ve altta dikey, kenarlarda yatay çizgi ile bağlantılı kare üzerinde dokuzar taşla yapılan bir mücadeledir.

  • İlk dokuzar hamlede oyuncular taşlarını 24 noktadan bir boş olanına koyarlar.
  • Aynı çizgide bir üçlü oluşturan rakibin yerleştirilmiş taşlarından birini oyundan çıkarır.
  • Daha sonraki hamlelerde sırayla birer kendi taşını yanı başındaki bir boş noktaya oynatarak oynanır.
  • Hiçbir taşının yanı başında boş yer bulamayan bir hamle bekler.
  • Aynı çizgide bir üçlü oluşturduğunda rakibin hala oyundaki taşlarından birini oyundan çıkarır.
  • En çok taşı oyundan çıkarıp karşısındakini iki taşa ilk indiren oyunu kazanır.
  • Kimileri üç taşı kalıp yenilmeye bir taş kalana istediği herhangi bir boş yere geçme (atlama/zıplama) ayrıcalığı veren bir kural ile oynarlar.

Değirmen taktiği: bir taşın iki ayrı ikili arasında gide gele her hamlede bir yeni "aynı çizgide üçlü" oluşturarak sürekli rakip taşları oyun dışı etmesine değirmen denir; değirmen kurmak büyük üstünlük sağlar.

En Çok Nasıl Yazılır?

"Maksimum" anlamına gelen "en çok" da zaman zaman yazımı karıştırılabilen kelime gruplarından birisi olarak önümüze çıkıyor. Aslında bu yazıyı ele almışken en güzeli sonu "çok" ile biten şu üç ayrı ifadeyi de işlemek lâzım. Aşağıda doğru yazılışlarını göreceksiniz:

- en çok: Ayrı yazılır, bitişik yazılması yanlıştır.
- pek çok: Ayrı yazılır, bitişik yazılmaz.
- birçok, birçoğu: Bitişik yazılır, ayrı yazılmaz.

Değerbilmez Nasıl Yazılır?

Kadir kıymet bilmeyenler için kullanılan "değerbilmez" kelimesi de iki ayrı kelimeden oluşan bir sıfattır. Yazımı konusunda zaman zaman hatalı kullanımlar olması dolayısıyla bu yazıma da eklemek istedim. "Değerbilmez" alt başlıkta da göreceğiniz üzere bitişik yazılır. "Değer bilmez" şeklinde ayrı yazılması doğru değildir. Peki sizin etrafınızda da değerbilmez tipler var mı?

Düpedüz Nasıl Yazılır?

Düpedüz kelimesi pekiştirmeli bir kelimedir. Birçok farklı anlamı vardır. Bu kelimenin doğru yazılışı ile ilgili Türk Dil Kurumu'nun oluşturduğu yazım kuralları bölümüne göz attığımızda "sıfat ya da zarf olarak kullanılan pekiştirmeli kelimeler her zaman bitişik kullanılmalıdır." detayını görüyoruz. O yüzden düpe düz şeklinde ayrı yazmak doğru bir kullanım değildir, bitişik yazmak gerekir.




Bu yazımı beğendiniz mi? Eğer beğendiyseniz İngilizce olarak kaleme aldığım HodjaEffendi bloguna ve Forum'a da beklerim.

Yorum Gönder

14Yorumlar


Yorumlarınızla yazıma katkıda bulunduğunuz için teşekkür ederim.

Forum'a da beklerim...

  1. Biz üçtaş oynardık abi. Üçtaş bitişik yazdım ama doğru mu :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Doğru evet ama soru cümlesinin sonuna soru işareti eklenmeli idi. :=)

      Sil
  2. Çocukken anneannemle çok oynardık dokuztaş. Kağıt üzerine çizerdik tabii. Başka taş oyunları da oynardık. Mesela ben bintaş ismini vermiştim. Birçok taşı bir yere yığar sonra kıpırdatmadan sırayla almaya çalışırdık. Herhangi bir taş oynarsa o kişi yanıyordu.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ona benzer bir oyun vardı sanki, diğer taşlara dokunmadan bir şeyler yapıyordun.

      Yorumunuz için teşekkür ederim...

      Sil
  3. Dokuztaş da oynadım üçtaş da oynadım. 70'li yıllarda benden büyük komşu abilerimi az yenmedim bu oyunlarda. O yıllarda teknoloji yoktu tabii. Ne internet ne de bilgisayar...Dediğiniz gibi şimdiki çocuklar bilmez bu oyunları.
    Bence bu paylaşımlarınız faydalı oluyor. Özellikle kelimelerin doğru yazılımı hakkında epey bilgilenmiş oluyorum. Bilgi için teşekkür ediyorum size.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yorumlarınız için ben teşekkür ederim Nazlı Hanım.

      Sil
  4. bakayım nette varsa oynarım :)

    YanıtlaSil
  5. Oyunlardan hiç anlamam çocukluğumda oturup oynadığımı hatırlamıyorum, sadece böyle zihinsel oyunlar değil sokakta çocuk oyunları da oynamazdım. Belkide yılbaşı tombalası bile oynamamışımdır. Doğru yazımlar için teşekkürler. Güzel bilgilendirme olmuş. :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bazı çocuklar oyun oynamayı sevmez. Siz de onlardanmışsınız demek ki.

      Yazıyı beğenmenize çok sevindim...

      Sil
  6. Üçtaş, beştaş biliyorum da buna tevellütüm mü yetmedi acaba??

    YanıtlaSil
  7. Zaman zaman karıştırıyoruz hatırlatmak iyi oluyor 😊

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aynen öyle. Bildiğimizi iddia ettiğimiz kelimeleri bile yanlış yazabiliyoruz bazen maalesef.

      Sil
Yorum Gönder

#buttons=(Anlaşıldı, Tamam!) #days=(20)

Bu blogda çerezler kullanılmaktadır. Şimdi Kontrol Et!
Ok, Go it!