"Di mi?" Sözlüğe Eklenmeli, Değil mi?

İngilizce bilenler bilir, Tag Questions diye bir grammer kuralı vardır. Kullandığınız cümledeki önermeyi teyit edici bir detaydır bu. Mesela "He went to Austria, didn't he?" dediğinizde "didn't he?" kısmı bizim dilimizdeki "değil mi?" anlamına gelmektedir. "O Avusturya'ya gitti, değil mi?" şeklinde çevirebiliriz. Bizde Tag Questions işini tek bir "değil mi?" çözüyor ama elin gavurunda öyle değil. Her cümlenin yardımcı fiili ile bir tag question oluşturmak gerekiyor ve bu yüzden de İngilizce'de ciddi bir gramer konusudur burası.

Neyse biz o detaylara girmeyelim ve kendi dilimize dönelim. "Değil mi?" güzel bir yardımcı aslında ancak yavaş yavaş yerini "di mi?"ye bırakıyor. Onca kelimeyi tekrar söylemekten kurtaran "değil mi?"yi daha da kısaltıp "di mi?" şekline dönüştürüverdik. Ben aslında böyle kısaltmalara karşıyım ancak "di mi?" tez zamanda sözlüğe eklenmeli. Neden diyorsanız "değil mi?"nin kullanımı bazı yerlerde çok zor oluyor. İnsanın ağzı yoruluyor ve ne anlatmak istediğini de tam olarak anlatamıyor karşı tarafa. Muhakkak siz de karşılaşmışsınızdır bu durumlarla.

 

Şimdi üstteki yazışmamı okuyun. Ben burada "Nakliye dahil değil mi abi?" deseydim, meramımı tam olarak anlatamayacaktım. "Di mi?" dediğim anda hemen anlaşıldım. 

Bir  de normal cümlede "değil" şeklinde bitip de "değil mi?" ile teyit alınacak durumlar oluyor ki orası daha da sıkıntı. Arka arkaya iki defa "değil" kelimesini kullanmak zorunda kalıyorsunuz. "Yok artık! O kadar da değil, değil mi?", "Tavşanlı, Afyonkarahisar'da değil, değil mi?" gibi cümlelerde bu zorluğu kısmen yaşıyorsunuz. [Aslında daha zor ifade edilen örnekler de mevcut ancak yazarken aklıma gelmedi. Şu örnekleri bulmam bile yarım saat sürdü. :)]

Kullanım kolaylığı sağladığı için kısalan ve şu an bize normal gelen benzer bir çok kısaltma var aslında dilimizde. O yüzden "di mi?" de bir an önce sözlüğe girmeli diyorum ben.

Yine saçma sapan bir konu hakkında yazmış bu adam diyebilirsiniz. Yine de biz yazımızı bir kamu spotu ve bir bilgi ile bitirelim. :)

"Deyil" değil "değil" olmalı.

"Dimi" şeklinde birleşik yazdığınızda "sıkı dokunmuş bir tür pamuklu kumaş" anlamı varmış. O yüzden "değil mi?" yerine "di mi?" kullanacaksanız "mi"yi ayrı yazmayı ve soru işareti kullanmayı unutmayınız. 

Yazıyı ararken karşıma çıkan bir de "Di mi?" isimli şarkı varmış. Onu da bırakayım buraya da modaya uyayım biraz. :)