Geçenlerde bir arkadaşım Whatsapp durumuna koymuş özlü bir söz. Orada "Maçin" ifadesi geçiyor. Ona sordum "Neresi bu Maçin?" diye ancak bilmediğini söyleyince ben de Google Amcama Sordum. Bahse konu olan o paylaşım şuydu:
"Azm-u gayret ne Maçin'den ne de Çin'den gelecek;
Zorla olmaz yiğidim istek içinden gelecek."
Bu dizelerde Çin ile birlikte zikredildiği için Maçin'in bir yer ismi olması gerekiyor diye düşünüyordum zaten ama neresi olduğunu bilmiyordum. Biraz araştırma yaptım ve bulduklarımı sizlerle paylaşacağım.
Burada ayrı ayrı kullanılmış ancak Osmanlıca "Çin-i Maçin" diye bir kullanım da varmış. Buradaki Çin, Çin'in kuzeyini; Maçin ise Çin'in güneyini ifade etmek için kullanılıyormuş. Aslında eski dönemlerde Maçin kavmi de varmış. Şimdiki Doğu Türkistan bölümü olarak düşünebilirsiniz. Maçinler, Çin'in güneyinde, kuzeydeki Çinlilerden farklı bir hayat sürermiş. Müslüman olan bir kavimmiş aynı zamanda. Erkekleri tembel ve zevklerine düşkün olduğundan işler kadınlara kalırmış. İşte bundan dolayıdır ki "maço" kelimesini bu "Maçin" halkına dayandıran da var. Başka bir kaynakta da "Maçin"in asıl yazılışı "Manzi" imiş. Bu da "Güney barbarları" demekmiş. Maçoluk da bir barbarlık olduğuna göre bu kelimenin de köküne inmiş olduk diye düşünüyorum.
Kısacası bizim ele aldığımız dizelerde geçen Maçin, "Çin'in güneyi" için kullanılan bir kelime imiş. Çin, eski tarihlerde en uzak yer olarak bilindiği için uzaklık tariflerine sürekli kullanılmış. Peygamber Efendimiz bile "İlim Çin'de de olsa alınız." buyurmuşlardır. Çin'in kuzeyi uzaksa güneyi de uzaktır anlayışı ile "Çin-i Maçin" ifadesi te'kid için kullanılmış. Aşağıdaki görselde Jın yazan mavi kısım Kuzey Çin'i, Song yazan turuncu kısım ise Güney Çin'i gösteriyor.
Maçin adında eskiden Osmanlı toprağı olan Romanya'da bir kasaba da varmış. Romanya'daki Maçin'in Güney Çin'le bir alakası var mı bilemeyeceğim. Aramızda Maçin'e giden var mı? :)
Yorumlarınızla yazıma katkıda bulunduğunuz için teşekkür ederim.
Forum'a da beklerim...